Fotoğraf Gözünüzü Geliştirin

Fotoğraf Gözünüzü Geliştirin — Etkili Kompozisyon Oluşturma

Fotoğraf Gözünüzü Geliştirin (Etkili Kompozisyon Oluşturma)

Fotoğraf makinesi, akıllı telefon veya kompakt bir kamerayla yapacağınız çekimlerde rahatlıkla uygulayabileceğiniz fotoğraf gözünü geliştirmeye ve etkili kompozisyon oluşturmaya yönelik bilgileri, Temel Fotoğrafçılık Bilgileri serisinin bu bölümünde bulacaksınız.

Fotoğraf gözümüzü geliştirme, fotoğrafçılık eğitimlerinde daha önce kullanıldığına pek rastlamadığımız yeni bir ifade ve yöntem olduğu için özellikle neden bu yaklaşımı tercih ettiğim konusunda gerekli açıklamaları yaparak başlamanın yararlı olacağını düşünüyorum.

Fotoğrafçılık eğitimi söz konusu olduğunda aslında 2 temel soruyu yanıtlayarak giriş yapmak doğru olacaktır:

  • Temel fotoğrafçılık bilgilerini neden öğrenmeliyiz, yani fotoğrafçılık eğitimini neden almalıyız?
  • Fotoğrafçılığı öğrenmeye neden fotoğraf gözümüzü geliştirme konusuyla başlamalıyız?

“Neden?” sorgulamasını genelde çok az yaparız. Oysa bir sorunun veya eylemin kaynağına en hızlı şekilde ulaşmak ve önemini temelden kavramak için nedenini sorgulamak gerekir. Bu iki neden sorusunun yanıtı, öğrenme serüvenimizin başlangıcında bize yol gösterici olacaktır. İlkinin yanıtını birlikte düşünerek başlayalım.

Temel fotoğrafçılık bilgilerini neden öğrenmeliyiz —fotoğrafçılık eğitimini neden almalıyız?

The cold never bothered me anyway… by Lilia Alvarado on 500px.com

Fotoğrafı çeken insanlardır, kameralar araçtır

Fotoğraf çekmeye yeni başlayanlar, çektikleri fotoğrafların istedikleri gibi olmadığını gördüklerinde genellikle kameralarının yeterince iyi olmadığını düşünürler ve daha iyi fotoğraflar çekebilmek için yeni ve daha pahalı bir kamera almaları gerektiğine karar verirler.

Fakat ne yazık ki bu yaklaşım genelde umulan sonucu vermez. Çünkü fotoğrafı çeken insanlardır, kameralar değil! Pahalı kameralarla iyi bir teknoloji satın alabilirsiniz, ancak bütün kameralar yalnızca fotoğraf çekmeye yarayan araçlardır. Mutfaktaki fırınlar gibi; fırınlar yemeği pişiren araçlardır ama yemeği yapan insanlardır.

Sonrasını anlatmaya gerek yok sanırım. Güzel yemekler üretebilmek için işi öğrenmek nasıl gerekliyse, daha iyi fotoğraflar çekmeyi de “öğrenmek” gereklidir.

Günümüzde isteyen herkes fotoğraf çekme işine hiç bir eğitim almadan başlayabilir. Ancak çoğu kişi uzun yıllar geçse de hiç bir ilerleme kaydedemez. Bunun nedeni, genellikle, eğitim almamak ve temel ilkeleri öğrenmemektir. Dolayısıyla şundan emin olabilirsiniz:

Fotoğraçılık temel bilgilerini “öğrenmeye” yapılan yatırım, yeni başlayanlara en büyük kazancı sağlayacak yatırımdır. Sizlerle paylaştığım bu bilgiler için yapmanız gereken tek yatırım ise, yalnızca biraz zaman ayırmaktan ibaret.

Carina by Francisco Amaral on 500px.com

Neden fotoğraf gözümüzü geliştirmeyle başlamalıyız?

Fotoğrafçılığı öğrenmeye neden fotoğraf gözümüzü geliştirme konusuyla başlamalıyız? Şimdi bu sorunun yanıtını düşünelim.

Fotoğraf bir anlatım aracıdır ve iyi bir kompozisyonu basit bir cep telefonu kamerası ile de yakalamak mümkündür. Dolayısıyla, gelişmiş, özel bir fotoğraf makinemiz olsun veya olmasın, öncelikli olarak zihnimizi fotoğraf ve iyi komposizyon oluşturma konusunda eğitecek olursak, elimizdeki imkânları kullanarak önemli bir aşama kat etmiş oluruz.

Böylece isteyen herkes önce fotoğrafa odaklanarak fotoğraf gözünü geliştirme, görme ve fotoğraflama sanatını öğrenmesine yardımcı olacak konularla giriş yapabilir ve her tür kamerayla fotoğrafçılığını ilerletmeye başlayabilir.

Bundan sonra eğer daha gelişmiş bir kameraya ihtiyacımız olduğuna karar verirsek, bir sonraki aşamada kamera kullanımı konusuna geçip diğer teknikleri zamanla yerine oturtabilir ve fotoğrafçılık becerimizi istediğimiz yönde ilerletebiliriz.

Dolayısıyla diğer bölümlere ihtiyaç duymayan, cep telefonu, tablet veya başka bir kamerayla fotoğraf çeken herkesin yararlanabileceği konulardan başlamak, günümüz için en doğru yaklaşımdır.

Gelişmiş kamera kullananların, otomatik modu kullanmak suretiyle sırf kompozisyona odaklanmaları mümkün.

Nostalgic Deventer by Martin Podt on 500px.com

Fotoğraf gözümüzü geliştirme

Fotoğraf gözümüzü nasıl geliştirebileceğimiz konusuna “Fotoğraf Gözü ve Kompozisyon Yeteneği Nasıl Geliştirilir?” başlıklı yazımda geleceğiz. Ancak önce isterseniz fotoğraf gözümüzü geliştirmenin ne anlama geldiği ve hangi konuları kapsadığına burada kısaca değinelim.

Fotoğraf gözümüzü geliştirmek iki temel konuda bilgi ve birikimimizi artırmakla mümkün.

  • Görme sanatı ve kompozisyonda ustalaşma
  • Işığı anlama ve etkin kullanma

Bunlar, Temel Fotoğrafçılık Bilgileri serimizin birinci bölümünde üzerinde duracağımız ana konuları oluşturuyor.

— Görme sanatı ve kompozisyon

Sıradan bir şipşak foto ile dikkat çekici bir başyapıt arasındaki farkı yaratan, kompozisyondur. Kompozisyon, fotoğraf çerçevemizin içerisinde nelerin yer aldığıyla, dikkatleri yönlendirmek ve anlatmak istediğimiz hikâyeyi / mesajı aktarmak için bu ögeleri çerçeve içerisine hangi düzende yerleştirdiğimiz ile ilgilidir.

Fotoğrafta görsel ögeleri çerçeve içerisine yerleştirmenin bir takım tanımlanmış, bilinen ilkeleri, ayrıca kompozisyon oluşturmanın bir dizi yöntemleri söz konusudur. Örneğin, görüntüde yer alan iki önemli ögenin fotoğraf karesinde birbirini kapatmaması gerekir. Bunu önlemek için bakış açısını değiştirmek gibi bir dizi eylem çözüm olabilir. Usta sanatçılar bu tür ilkeleri en güzel şekilde uygulamayı bilirler; ancak bunları kimse dünyaya gelirken bilmez; tıpkı enstrüman çalmak gibi sonradan öğrenilir.

Fotoğraf gözümüzü geliştirmeyi, bir enstrümanla istediğimiz şarkıları çalmayı öğrenmeye benzetebiliriz. Kulaktan duyduğumuz her parçayı dinleyenlerin hayranlığını uyandıracak şekilde çalmaya başlayabilmek için önce şarkıların notasını okuyarak çalmayı öğrenme sürecini tamamlamamız gerekir.

Aquarius by Martin Podt on 500px.com

— Işık ve fotoğrafta ışığın kullanımı

Fotoğraf, bir bakıma ışıkla oyundur ve ışık olmadan fotoğraf mümkün değildir. Ancak ışık, yalnızca varlığı ve yokluğuyla değil, kaynağı, şiddeti, geldiği yön ve geliş açısı, yansıması gibi fotoğraf çekiminde etkili olan birçok özelliğe sahiptir. Örneğin, cephe, yanal, tepe, ters ve alttan vuran ışık gibi ışığın farklı geliş yönleri söz konusudur. Eğer ışığı, türlerini, davranışını anlamayı öğrenirsek, ışığı doğru şekilde kullanmayı bilir ve fotoğraflarımızda elde edeceğimiz sonucu önceden kestirebiliriz.

Hangi düzeyde olursak olalım fotoğrafçılığımızı ilerletmek için ışık bize sürekli keşfedilecek yeni özellikler sunar. Bu görsel keşifler hem çevremize ve hem de fotoğrafa bakışımızda önemli aşamalar kaydetmemize yardımcı olur.

Fotoğraf gözünü geliştirme konu başlıkları

Tüm bunlar ışığında fotoğraf gözünü geliştirme yönündeki becerimizi geliştirmemize yardımcı olması için bu bölümde aşağıdaki içerikler yer almaktadır:

  1. Fotoğraf Gözünü Geliştirme ve Etkili Kompozisyon Oluşturma (buradasınız)
  2. Fotoğraflarımızda Fark Yaratmanın 2 Temel Adımı
  3. Güzel Bir Konu ile İyi Bir Fotoğraf Arasındaki Fark
  4. Fotoğraf Gözü ve Kompozisyon Yeteneği Nasıl Geliştirilir?
  5. Üçte Bir Kuralı: Fotoğrafta Etkili Bir Kompozisyon Tekniği
  6. Ufuk Çizgisi ve Görüntüyü Düzgün Çerçeveleme
  7. Fotoğraf Çerçevemizi Düzlem Dengesine Göre Hizalamanın Pratik Yolları
  8. Fotoğrafta İlgi Merkezi ve Anlamlı Kompozisyon Oluşturma
  9. Fotoğrafta Kompozisyon Oluşturmanın Temel Tekniği
  10. Etkileyici Fotoğraflar Çekmek İçin 3 Farklı Bakış Açısı (Yüksekliği)*
  11. Fotoğrafta Işık Kullanımı — Işığı Keşfedin
  12. Fotoğrafta Işık Kullanımı Konusunda Öneriler — Işık Türleri ve Özellikleri
  13. Güçlü Görsel Etki Uyandıran Kompozisyon Kuralları
  14. Fotoğrafta Kompozisyonun Bilinen Estetik Ögeleri
  15. Fotoğrafta Kaçınılması Gereken Kompozisyon Hataları

Eklenecek Konular
8. Fotoğrafta Konu, Çerçeve, Ön ve Arka Plan
12. Fotoğrafta Etkili Kompozisyon Oluşturmanın Yolları

Bu konuları kavradığınızda özel bir çaba harcamadan günlük yaşantınız sırasında bile görenleri hayran bırakan fotoğraflar yakalamanız kaçınılmaz olacak.

wet street by e&e photography on 500px.com

Son söz

Fotoğraf gözünüzü geliştirmeyi öğrenmeye başlamakla harika bir adım attığınızı söyleyebilirim. Bu bölümdeki temel konuları öğrenmek, sizi kendi fotoğraf tarzınızı geliştirmeye kadar götürecek bir serüvenin başlangıcı olabilir. Her bir konunun inceliklerine hakim oldukça görsel becerileriniz gelişecek ve mükemmel kompozisyonlar oluşturmayı kolayca başaracaksınız.

Gelişmiş bir kameranız yoksa sorun değil, bu bölümdeki bilgileri akıllı telefonunuzla veya kompakt kameranızla yapacağınız çekimlerde rahatlıkla uygulayabilirsiniz. Bunları bir kez öğrendikten sonra, yaşamınız boyunca daha güzel ve hayranlık uyandıran fotoğraflar çekebileceksiniz. Sonrasında ilgi ve yaratıcılığınız doğrultusunda kendinizi geliştirebileceksiniz. 

Şimdi isterseniz bir sonraki konumuz olan “Fotoğraflarımızda Fark Yaratmanın 2 Temel Adımı” ve ardından “Fotoğraf Gözü ve Kompozisyon Yeteneği Nasıl Geliştirilir?” ile devam edebilirsiniz.

Yeni yazılarda görüşünceye dek, “fotoğraf çekmeye devam edin”!

—Daha çok fotoğrafseverin bu bilgilerden yararlanması için aşağıdaki ikonları kullanarak paylaşın!

Yazar Hakkında

Baki Karaçay (MPA)

iO Akademi'de Eğitmen, Danışman. 25 yılı aşkın süre profesyonel deneyim sahibi Kamu Yönetimi Uzmanı (YL) ve Mühendis / Antalya Valiliği AB Projeleri Koordinatörü (2009-2020). Avrupa Birliği Projeleri kitabının yazarı ve Proje Döngüsü Yönetimi Eğitmeni. Sosyal Psikoloji meraklısı. Fotoğraf gönüllüsü. Webmaster. Bağlama sanatçısı. Kayakçı, doğa yürüyüşçüsü.

Yorumunuzu Ekleyebilirsiniz