Bir sabah sahilde nefis bir manzara ile gündoğumunu karşıladığınızı hayal edin! Instagram veya Face’ten paylaşmak için müthiş bir kare :) Eşsiz bir fotoğraf fırsatı yakalamış olmanın sevincini yaşıyorsunuz. Heyecanla akıllı telefonunuzu çıkardınız veya gelişmiş bir fotoğraf makinesi kullanıyorsanız üçayağınızı kurdunuz. Kameranız hazır ve bu harika görüntüyü fotoğraflamak üzeresiniz. Ama deklanşöre basmadan önce bir an durun! Yan yatmış, doğaya aykırı, eğik bir görüntü çıksın istemiyorsunuz, değil mi? Elbette istemiyorsunuz!
Güzel bir fotoğraf için öncelikle doğru bir kadrajlama (çerçeveleme) şart! Eğer kameranızı doğru eğimde tutmazsanız fotoğrafınızda denizler yokuş aşağı akıyor, ağaçlar veya binalar devriliyor gibi çıkar. O anda belki bunu fark edemeyebilirsiniz veya bu size önemsizmiş gibi gelebilir, ancak fotoğrafınıza bakanlar bunu ilk anda fark ederler ve sizin anlatmak istediğinizden çok farklı duygular hissedebilirler. Daha da kötüsü, düzgün kadrajlanmamış bir fotoğraf, fotoğrafçılığınız hakkınızda pek de iyi bir izlenim oluşturmaz; insanlara acemi olduğunuzu ya da fotoğraf gözünüzün gelişmemiş olduğunu düşündürür.
Peki bunu önlemek için neye dikkat etmeniz gerekir? Acaba sürekli dengeli fotoğraflar çekmenin kolay bir yolu var mı? Evet, düzgün hizalı fotoğrafın basit bir kuralı var!
Bu yazımızda ufuk çizgisine göre fotoğrafı doğru çerçeveleme nasıl yapılır konusunu göreceğiz. Sonuçta fotoğrafta ufuk çizgisinin ne olduğunu ve görüntüyü nasıl düzgün çerçeveleyebileceğimizi, ayrıca kadrajımızı ufuk çizgisi ile hizalamanın pratik yollarını ve ufuk çizgisini göremediğimizde görüntü dengesini nasıl sağlayabileceğimizi öğrenmiş olacağız.
Konu başlıkları
- Doğru çerçevelemenin temel kuralı
- Ufuk çizgisi nedir?
- Kadrajımızı ufuk çizgisi ile hizalamanın pratik yolları
Doğru çerçevelemenin temel kuralı
Fotoğrafın temel kurallarından biri de kameramızı tutarken görüntüde belirleyeceğimiz yere paralel yatay bir düzlemi esas almaktır. Diğer bir ifadeyle, kameramızı doğru tutmak için yapmamız gereken şey, çerçevemizin alt veya üst kenarını yere paralel duruma getirmektir.
Aklınıza şu soru gelebilir: Görüntüde birkaç farklı yatay düzlem olması halinde bunlardan hangisini esas alacağız? Aşağıdaki fotoğraftaki gibi sahile vuran beyaz dalga köpüklerinin oluşturduğu yatay düzlemi mi esas almalıyız?
Yoksa bu fotoğraftaki gibi iskele doğrultusunda bir düzlemi mi esas almamız gerekir?
Yanıt, hayır, ikisi de değil. Doğru yöntem “ufuk çizgisini” esas almaktır. Fotoğrafımızın doğru ve düzgün durması için ilk yapılması gereken şey, görüntüyü ufuk çizgisine göre çerçevelemektir.
Ufuk çizgisi nedir?
Daha ilerisini görmediğimiz en uzak mesafede, yerle gökyüzünün birbirinden ayrıldığı düz yatay çizgiye “ufuk çizgisi” denir. Zemin çizgisi de denen ufuk çizgisi veya düzlemi, gök ile yer ya da deniz düzeyini hayali olarak ayıran çizgidir. Ufuk çizgisinin özelliği yere paralel bir düzlem olmasıdır.
Doğru belirlediğimiz ufuk çizgisi üzerinde hatlar yer çekimine göre doğal ve dengelidir. Bir mekâna baktığımızda beynimiz ilk anda bu doğal durumu kavrar; buna göre güzellik, normallik veya eğiklik, sorun gibi yorumlar yapar. Aynı ilke fotoğraf için de geçerlidir.
Burada örnek olarak yukarıda yer verdiğim Beldibi’nde gündoğumu fotoğrafımı ele alalım.
Doğada normal koşullarda dalgalar da yere paraleldir, iskele de, denizin yüzeyi de. Fakat ufuk çizgisinin tanımında, “en uzak mesafede” demiştik, hatırlayın. Doğada anahtarımız bu! Dolayısıyla dikkate alacağımız ufuk çizgisi, en uzak mesafede olan, yani denizin ileride gökyüzü ile ayrıldığı yatay düzlemdir. Ufuk çizgisi örneklerimizdeki gibi görünür halde de olabilir, örneğin, ağaçların veya binaların ufuk çizgisini kapadığı manzaralarda görünmeyen plânda da kalabilir. Ancak bakış noktanıza göre diğer yatay düzlemler yanıltıcı olabilirken, ufuk çizgisi hiçbir zaman yanıltmaz.
Şimdi arşivinizdeki daha önce çekmiş olduğunuz fotoğraflara bir göz atın; belki de birçoğunda bir şeylerin yanlış gittiğini hissettiren nedenin ufuk çizgisine dikkat etmeyişiniz olduğunu farkedeceksiniz. Bu kurala dikkat ettiğinizde fotoğraflarınızın daha doğal ve güzel çıktığını, fotoğraf çekmekten daha çok keyif aldığınızı göreceksiniz.
Peki, ufuk çizgisine göre fotoğrafımızı çerçevelemenin kolay, pratik yolları var mı? Varsa nelerdir? Ayrıca açık denizlerdeki gibi bir ufuk çizgisi göremediğimiz ortamlarda neyi esas alacağız ve görüntüyü düzgün çerçevelediğimizden nasıl emin olacağız?
Fotoğraf çerçevemizi ufuk çizgisi ile doğru hizalamanın yolları
Fotoğraflarda ufuk çizgisini hizalamanın pratik yolları vardır. Bunlardan en kullanışlı olanları kameramızın kılavuz çizgilerini ve kameralardaki yerleşik (built-in) sanal ufuk çizgisini gösteren elektronik seviyeyi kullanmaktır.
Bu konuyla ilgili ayrıntılı bilgileri “Fotoğraf Çerçevemizi Ufuk Çizgisine Göre Hizalamanın Pratik Yolları” başlıklı yazımda okuyabilirsiniz.
Ayrıca, özellikle son yılların popüler fotoğraf düzenleme programı Lightroom‘un sunduğu ufuk düzeltme aracı ve Photoshop sayesinde ufuk çizgisine göre görüntülerimizi bilgisayarda doğrultmak kolay hale gelmiştir. Ancak bu yolu kullandığımızda görüntü kenarlarından bir kısmının kırpılmasından dolayı fotoğraflarımızda görüntü kaybı yaşanacağını unutmamak gerekir.
ÜCRETSİZ online eğitim “Lightroom ve Photoshop ile Fotoğraf Düzenleme e-Kursu‘na” katılarak bilgisayarda ufuk çizgisine göre fotoğraf çerçevesini düzeltme işlemin nasıl yapıldığını öğrenebilirsiniz.
Yeni yazılarda görüşünceye dek, “fotoğraf çekmeye devam edin”!
—Daha çok fotoğrafseverin bu bilgilerden yararlanması için aşağıdaki ikonları kullanarak paylaşın!
Yorumunuzu Ekleyebilirsiniz