Projelerle ilgili yapılan bilgilendirmeleri ve üstleneceğimiz görevleri kavramak tamamen işin mantığını ve temellerini anlamaya dayanır. Konunun temellerini anladıktan sonra diğer her şeyi takip etmek son derece basitleşir ve hızlanır. “Proje Konusunu Hızlı ve Kolay Kavramanın Anahtarı” başlıklı yazımı okuduysanız yukarıdaki tümceleri anımsamış olmalısınız.
Konunun temellerinin anlaşılması, öncelikle temel kavramların doğru anlamlarıyla bilinmesine ve işaret ettikleri süreçlerin doğru anlaşılmasına bağlıdır. O nedenle, olası karışıklıkların önüne geçmek için başlangıçta temel kavramlar üzerine yeterince eğilmek çok önemli. Mantığını kavradığımız ölçüde, yapbozun her bir parçasının sırasıyla yerine oturması gibi her bir konu rahatlıkla anlaşılır. Böylece her bileşenin bütün içerisinde yerini doğru değerlendirebilir, ilgili terimleri ve tanımları daha kolay ve etkin kullanabiliriz.
Can alıcı iki nokta
Proje terminolojisi ile ilgili farkında olmamız gereken can alıcı birkaç nokta var. Bunlardan ilki, projeler söz konusu olduğunda kullandığımız birçok terim veya ifadenin somut fiziksel nesneler olmayıp soyut, kavramsal tanım ve olgular olmasıdır. O nedenle, projelerle ilgili süreçlerin anlaşılması önemli ölçüde soyut düşünme çabası ve yeteneği gerektirir. Çünkü söz konusu süreçlerin büyük bölümü kavramlarla algılanabilen süreçlerdir.
İkincisi ve bir o kadar önemli olanı, bu kavramların günlük yaşamımızdaki yaygın kullanımının ötesinde projelerle ilgili özel anlam ve içeriğe sahip olmalarıdır. Bu inceliğin özellikle üzerinde durmanızı öneririm. Örneğin, “gerekçe, kapsam, amaç, eylem, aktivite, etki, sonuç, hedef, değişim, varsayım” gibi somut nesnelere işaret etmeyen terimleri ele alalım. Bunları günlük yaşamda da sürekli kullanırız. Ancak projelerle ilgili süreçlerde bunların her birinin özel bir tanımı, anlamı, yeri ve önemi vardır. Örneğin, “kapsam”, “sonuç”, “etki” veya “yararlanıcı” sözcüklerinin her biriyle proje süreçleri içerisinde son derece spesifik, net tanımı olan bir gerçekliğe işaret ederiz. Kapsamı hangi ögelerin hangi sırayla oluşturabileceği, hedef, amaç, çıktı ve aktivite (veya faaliyet) tanımına nelerin girebileceği, projenin hangi döneminde ne tür sonuçlardan bahsedilebileceği, yararlanıcıların kimlerden oluşabileceği bellidir. Bunlarla ilgili bir soruyla karşılaştığımızda, beklenen yanıtların kesin çerçevesi bellidir. Bu kavramların proje sistematik sürecinde neye, nereye ve hangi aşamaya veya zaman dilimine işaret ettiğini tam anlamıyla bilmeden ve bunları net olarak birbirinden ayırt etmeden işin mantığını ve işleyiş mekanizmasını anlamak güç, hatta olanaksızdır. Tahmin veya fikir yürütmeyle yapılacak genel geçer yorum ve çıkarımların da yanıltıcı olması kaçınılmazdır.
Yalnızca Avrupa Birliği program ve projelerini anlatmakla kalmayıp güncel yöntem ve araçları kullanmayı öğreterek projelere, iş yaşamına ve geleceğe bakışımızda olumlu değişimlere kapı açan bir kişisel ve mesleki gelişim kitabı.
—Avrupa Birliği Projeleri
Görüldüğü üzere, temel kavramlar üzerinden ilerlemek, yapbozun her bir parçasının sırasıyla yerine oturması gibi konuları rahatlıkla öğrenebilmemize yardımcı olacaktır. Program mantığını kavradığımız ölçüde, konuyla ilgili terimleri ve tanımları daha kolay ve etkin kullanabilir, hangi konunun neyle ilgili olduğunu önceden kestirebilir, tüm süreçleri bir mantığa göre çözebiliriz.
O nedenle, kitabımda olduğu gibi bilgilendirmelerimde de izlediğim yöntemle söz konusu süreçleri netleştirerek karmaşık gibi görünen proje tasarım, yönetim ve değerlendirme konularının anlaşılmasını isteyen herkes için kolaylaştırmayı amaçlıyorum. AVRUPA BİRLİĞİ PROJELERİ kitabını okuyarak bütün bu kavramların, projelerin yapı taşları, mantık modeli ve yaşam döngüsü üzerinde ne ifade ettiğini ve neye karşılık geldiğini net biçimde öğrenebilirsiniz.
Yeni yazılarda görüşünceye dek “öğrenmeye devam edin”!
______________
Kaynak:
Karaçay, B. (2021), “Avrupa Birliği Projeleri — Nedir? Neden, Niçin, Nasıl Hazırlanır ve Uygulanır?“, Güneşyolu Yayınevi, İstanbul
Selam üstadım,
Avrupa Birliği Projeleri – Nedir? Neden, Niçin, Nasıl Hazırlanır ve Uygulanır? isimli kitabınızın PDF formatında satın alabileceğim bir link var mı?
Yada PDF formatında mevcut mu?
saygılar.
Hayır. Yalnızca basılı kitap olarak satılıyor.