Daha etkileyici Ay fotoğrafları çekmek için ihtiyaç duyacağınız kamera ayarları ile bazı çekim teknikleri hakkında ipuçlarını Ay Fotoğrafı Nasıl Çekilir? Kamera Ayarları, Ekipman ve Çekim Teknikleri başlıklı yazımda aktarmıştım. Bu yazıda ise daha ilginç Ay fotoğraflarıyla ilgili birkaç yeni ipucu paylaşacağım. Ön plana farklı ögeler yerleştirerek büyük (devasa) Ay fotoğraflarının nasıl çekildiğini örnek fotoğraflar eşliğinde öğrenebileceksiniz.
Önce “Ay illüzyonu” denen ve hemen her fotoğrafçıyı hayal kırıklığına uğratan, günlük yaşantımızda pek farkına varamadığımız son derece ilginç bir durumu görelim.
Ufukta devasa Ay, bir göz yanılsaması
Özellikle dolunay günlerinde binaların, ağaçların veya dağların arkasından yükselen kızıl dev bir Ay görür ve gözlerinize inanamazsınız. Bu nefes kesen görüntüyü kimse kaçırmak istemez ve yaptığımız ilk şeylerden biri ay yükselip görüntüsü küçülmeden hemen birkaç fotoğraf almaktır. Ancak sonuçta her defasında büyük bir hayal kırıklığıyla karşılaşırız. Çünkü gözümüze kocaman görünen Ay, fotoğrafta hiç de göründüğü kadar devasa çıkmaz; aksine gökte herhangi bir zamandaki normal büyüklüğünden farkı yoktur.
Bunun bilimsel bir açıklaması olduğunu ve şimdi onu aktaracağımı düşünebilirsiniz ancak Ay’ın ufukta büyük görünmesi tamamen bir göz yanılsaması, yani beynimizin oynadığı bir oyun. Buna henüz bilimsel bir açıklama da getirilememiştir.
Eğer bir alet ile ölçüm yaparsanız, Ay’ın gökyüzünde herhangi bir konumdayken aynı büyüklükte olduğunu, yani ufka yaklaştığında gerçekte büyümediğini görebilirsiniz. Nitekim ufukta ve tam tepedeyken çekilen Ay fotoğraflarında Ay’ın aynı büyüklükte çıkması bunun kanıtıdır.
Ay’ın ufka yakınken renginin kızıl görünmesi atmosferik nedenlerden dolayıdır. Ay ufuktayken ışınları atmosferde daha uzun yol alır; atmosferdeki gaz ve tozlar kısa dalga boylu mavi, mor ışınları soğururken, uzun dalga boylu sarı, kırmızı ışınlar gözümüze ulaşır.
Ancak Ay’ın görüntüsü ufka yakın olduğunda gerçekte daha büyük değildir, yalnızca algımız bizi daha büyük olduğuna inandırır. Yeryüzüne yakınken başka nesnelerle mukayese ederek büyük görürüz gibi teoriler ortaya atılmış olsa da bunun geçerli bir açıklaması henüz yapılamamıştır.
Büyük Ay fotoğrafı nasıl çekilir?
O halde, gördüğümüz devasa Ay fotoğraflarının nasıl çekildiğini merak ediyor olmalısınız. Bunun için yukarıdaki enfes fotoğrafa bakın. Bir Photoshop hilesi değil. Tamamen gerçek. İsviçreli fotoğraf sanatçısı Philipp Schmidli uzun hazırlıklar sonrasında uygun tepeyi bularak bir arkadaşını bisikletiyle bu şekilde fotoğraflamayı başarmış.
Devasa Ay illüzyonuna benzer bu etkiyi yaratmak için Schmidli, bisikletli arkadaşından yaklaşık 1000 m uzaktan ve 1200mm odak uzaklığına sahip lens kullanarak çekim yapmış. Aşağıdaki fotoğrafta bisikletin bulunduğu tepe ve kameranın konumunu görebilirsiniz.
Burada tele-foto lenslerin sıkıştırma (kompresyon) özelliği kullanılmaktadır ve bu etkiye perspektif distorsiyonu denir. Dar açılı (odak uzaklığı fazla) lensle alınan görüntülerde arkaplan ve önplan arasındaki mesafe daha kısa ve dolayısıyla önde ve arkadaki nesneler birbirine daha yakın görünürler.
“Arkaplan sıkıştırması” fotoğrafta bizim perspektifi nasıl algıladığımızla ilgilidir. Teknik olarak perspektif lense bağlı değildir, görüntülediğimiz nesneyle bizim aramızdaki uzaklığa bağlıdır. Bir lensin odak uzaklığı arttıkça, ön planda ve arka planda bulunan nesnelerin büyüklüklerinin birbirlerine oranı daha belirgin ortaya çıkar.
Ay’ın görüntüsünün önüne alabileceğiniz ağaç, bina veya bazı jeolojik yapılarla ilginç görüntüler oluşturabilirsiniz. Ancak Ay’ın büyük görünmesi için ön plana alacağınız nesnelerin hayli uzağından çekim yapmanız gerekir.
Eğer aktif bir kompozisyon oluşturmak istiyorsanız, yapmanız gereken şey, dar açılı bir lensle önce Ay’ı, sonra önüne alacağınız ögeleri birlikte kadraja alıp, görüntü açısını değiştirmeden geriye doğru uzaklaşmaktır. Ay’ın önündeki ögelerden uzaklaşıldıkça Ay’ın büyüklüğü değişmeyecek ancak ögeler küçülmeye başlayacaktır. Böylece ögeler küçük göründüğü için Ay hayli büyük görünecektir.
Ay ile birlikte ön planda yeryüzünden nesneleri bir arada fotoğraflamak, bilgi ve emek gerektirir. Ancak burada pozlama değerlerinden dolayı Ay’ı görüntülediğiniz fotoğraflarda öndeki ögeler siluet çıkacaktır.
Eğer Ay’ın önüne alacağınız ögelerin görüntüde aydınlık çıkmasını istiyorsanız, onları kadrajınıza aldıktan sonra Ay’a göre verdiğiniz pozlama değerlerinde o nesnelerin de aydınlık çıkmalarını sağlayacak düzeyde aydınlatılmalarını sağlamanız gerekir. Bunu başarabilmek için çokca deneme gerekebilir.
Netlik sağlamak için ise bu kez lensinizin verdiği en yüksek f/ değerini kullanarak diyaframı mümkün olduğunca kısmanız gerekecektir. Ancak bu tür fotoğraflar için kullanılan yaygın yöntem, aşağıda anlattığım gece önplanı uzun pozlayarak kompozit fotoğraf oluşturmaktır.
Kompozit Ay fotoğrafları
İlgi çekici devasa Ay fotoğraflarının büyük bölümü kompozit, yani birden fazla fotoğrafın birleştirilmesiyle elde edilmiştir. Bu teknikle devasa Ay fotoğraflarını 2 yoldan oluşturabilirsiniz
- Ay’ı fotoğraflamak için büyük telefoto lensleri kullanarak görüntüde Ay’ın çerçevenin büyük bölümünü doldurmasını sağlayın. Varsa kameranızın çoklu pozlama (aynı çerçeve üzerine birden fazla fotoğraf çekme) fonksiyonu ile Ay’ın görüntüsünü diğer önplan görüntünüzle birleştirin.
- Ay’ı fotoğrafladıktan sonra önplanı uygun farklı pozlama değerleriyle görüntüleyin ve Photoshop vb. görüntü düzenleme programları ile iki görüntüyü birleştirerek kompozit görüntü elde edin.
Devasa Ay fotoğrafları hemen herkesin yine de kafasını karıştırır ve şaşıran çoğu kişi “Gerçek mi, Photoshop mu?” diye sormadan edemez. Hangi yol izlenmiş olursa olsun, doğru ya da yanlış bulmak gerekmez; sonuçta sunulan eser fotoğrafçının yaratıcılık takdirine kalmıştır. Güzel bulduğunuz fotoğrafın sefasını sürmeye bakın!
Katkı ve görüşlerinizi aşağıdaki yorum kutucuklarına yazabilirsiniz.
Yeni yazılarda görüşünceye dek, fotoğraf çekmeye devam edin!
—Çevrenizdeki daha çok fotoğrafseverin bu bilgilerden yararlanmasını isterseniz, aşağıdaki renkli ikonlara tıklayarak sosyal medyada paylaşın!
Merhabalar yazınızı okudum ve bilimsel bir açıklaması olmadığını belirttiğiniz “Ay illüzyonu” üzerine biraz düşündüm. İnternet’te “Hermann Ebbinghaus İllüzyonu” olarak kolayca bulabileceğiniz bir göz yanılsaması vardır. Temelinde bir cismin etrafındaki cisimlerin boyutlarına göre gözümüze değişik boyutlarda gözükmesi olan bu illüzyonun bu olayda da etkin olabileceği geldi aklıma ve bunu belirtmek istedim. Ay tepede iken etrafında gördüğümüz devasa bir gökyüzü olmasına karşın ufukta iken etrafında büyüklü küçüklü cisimlerin olması onu daha büyük görmemize yol açıyor olabilir. Sağlıklı ve mutlu günler dilerim.
Katkı için teşekkürler. Doğru düşünmüşsünüz, ancak ufukta hiçbir nesne olmadığında (örneğin gece açık denizde) veya Ay tepedeyken görüntüye başka cisimler girdiğinde de durumun değişmediği gözlendiğinden bu da yanılsamanın nedeni olarak görülmüyor. İlginçlik devam ediyor. 👍🏻 Başarılar.
Evimizin terasından geceleri ay çok güzel ve büyük görünür kimi zaman rengi turuncuya çalar ve göz alıcıdır tam o anda telefonumu alıp bir fotoğraf çekerim ve o harika ay popoda çıkmış sivilceye dönüşür her defasında aynı sonucu alacağımı bile bile bıkmadan çekiyorum ve siliyorum ay fotoğraflarını :)