Avrupa Birliği projeleriyle ilk kez tanışanlar için süreç zaman zaman karmaşık görünebilir. Bu yazıda, en çok merak edilen sorulara sade ve yol gösterici yanıtlar bulacaksınız.
Sıkça Sorulan 10 Soru
Yeni başlıyorsanız, aklınızdan geçen sorular yalnızca sizin değil, birçok kişinin ortak merakı —en çok yöneltilen 10 temel sorunun yanıtı bu yazıda.
1- Başvurumuzu nereye yapabiliriz?
Yanıt:
Başvurular genellikle Avrupa Komisyonunun resmi portalı olan Funding & Tenders Portal üzerinden yapılır. İlgilendiğiniz açık ve açılacak olan çağrılara Portal’dan anahtar kelimeler ve etiketler kullanarak ulaşabilirsiniz. Birçok programda çevrimiçi sistemler (EU Login, OID, PIC gibi) üzerinden kayıt ve başvuru adımları zorunludur. Bazı ulusal çağrılarda Türkiye’deki yetkili kuruluşlar başvuru mercii olabilir. Çağrı rehberi bu konuda yol göstericidir.
2- Türkçe başvuru yapabilir miyiz?
Yanıt:
Genellikle hayır. Avrupa Birliği projelerinde başvuru dili İngilizce veya bazen Fransızca/Almanca olabilir. Bazı ulusal çağrılarda (örneğin Türkiye Ulusal Ajansı tarafından yürütülen Erasmus+ projelerinde) Türkçe başvuru kabul edilebilir. Ancak uluslararası ortaklı projelerde İngilizce başvuru zorunludur. Ayrıca Türkçe hazırlayacağınız başvuruyu Avrupalı ortaklarınızla paylaşabilmeniz için ortak bir dil kullanmak zorunluluğuyla yüzleşeceğinizi anımsayın.
3- Ortak bulmamız şart mı?
Yanıt:
Program türüne göre değişmekle birlikte Avrupa Birliği projelerinde genellikle ortaklık zorunludur.
- Erasmus+ KA1 gibi bireysel hareketlilik projelerinde ortak gerekli değildir.
- Erasmus+ KA2, Ufuk Avrupa, Interreg gibi programlarda birden fazla ülkeden ortaklar şarttır.
Ortaklar, projenin başarısını doğrudan etkiler. Ortak seçimi stratejik bir karardır.
4- Şartların bazılarını tam sağlayamamış olabiliriz. Bu durumda sonuç ne olur?
Yanıt:
Her başvuru çağrısında zorunlu kriterler belirtilir. Bu kriterler sağlanmadıysa başvurunuz teknik değerlendirme aşamasında elenir.
Eksik belgeler, yanlış format, zamanında teslim edilmeme gibi nedenlerle çok sayıda başvurunun reddedildiğini bilmenizde yarar var. Ancak, uygunluk şartlarının dışında kalan küçük eksiklikler varsa düzeltme talebi ile bildirilmesi mümkündür (programa göre değişir).
5- Projemiz reddedilirse bir daha başvurabilir miyiz?
Yanıt:
Evet. Reddedilen projelere gerekçeli rapor veya ret mektubu gönderilir. Bu mektup, eksikleri tespit etmenize yardımcı olur.
Aynı projeyi yeniden düzenleyerek bir sonraki çağrıda başvurabilirsiniz. Bazı programlar revize edilmiş projelere ikinci şansı memnuniyetle verir.
Avrupa Birliği projelerinde başarının yollarını öğrenin, uygulayın ve kendi başarı öykünüzü yazın. Bu bilgilerle yola çıkan binlerce kişi gibi siz de kısa sürede hedeflerinize ulaşabilirsiniz.
6- AB projelerine küçük bir dernek ya da bireysel girişimci olarak başvurabilir miyiz?
Yanıt:
Eğer program rehberinde özellikle bir kısıtlama yoksa, evet. KOBİ’ler, STK’lar, yerel yönetimler ve bireysel araştırmacılar için uygun pek çok çağrı vardır. Örneğin Erasmus+ Gençlik projeleri ve ESC programları küçük ölçekli yapılar için tasarlanmıştır. Yalnız, kayıt ve tanımlama (OID, PIC) süreçlerini tamamlamanız gerekir.
7- Projemizin başarılı olma şansını nasıl artırabiliriz?
Yanıt:
Bunun için size birkaç öneride bulunabilirim:
- Çağrı metnini (program rehberini) çok iyi okuyarak beklentileri ve öncelikleri net anlayın.
- Projenizin Avrupa Birliği politika hedefleriyle (Yeşil Uzlaşı / Green Deal, Dijitalleşme, Sosyal İçerme, vb.) uyumlu olmasına özen gösterin.
- İyi yapılandırılmış bir mantıksal çerçeve (SMART hedefler, çıktı-etki zinciri) hazırlayın.
- Deneyimli ortaklarla çalışın.
- Yaygınlaştırma ve sürdürülebilirlik stratejisini mutlaka detaylandırın.
8- Aynı anda birden fazla projeye başvurabilir miyiz?
Yanıt:
Evet, başvurabilirsiniz. Ancak aynı çağrı altında aynı fikirle birden fazla başvuru yapmamalısınız. Birden fazla farklı çağrıya farklı projelerle başvurmak serbesttir. Bu tür durumlarda kaynak, ekip ve uygulama kapasitesinin aşırı yüklenmemesine dikkat etmelisiniz.
9- Eş-finansman zorunlu mu? Katkı koymadan proje yapabilir miyiz?
Yanıt:
Bazı AB programları %100 hibe verir (örneğin Erasmus+), ancak bazı programlar eş-finansman ister (örneğin Ufuk Avrupa, LIFE). Eş finansman genellikle %10, %30 gibi belirlenen oranlarda olabilir ve nakit ya da ayni katkı (personel zamanı, ekipman vs.) ile sağlanabilir. Çağrı rehberi bu konuda yol gösterir.
10- Onaylanan projede bütçeyi değiştirme veya faaliyet ekleme hakkımız olur mu?
Yanıt:
Kısıtlı olmakla birlikte mümkündür, ancak toplam bütçeyi değiştiremezsiniz. Projeniz başladıktan sonra:
- Gerekçeli talep (amendent request / zeyilname) ve onay ile bazı bütçe kalemlerinde aktarım ve değişiklik yapılabilir.
- Ancak proje hedefi, ortak yapısı ve temel faaliyetlerinde büyük değişiklikler onaylanmaz.
- Koordinatör olarak tüm değişiklikleri önceden bildirmek ve onay almak zorundasınız.
Avrupa Birliği projeleri yolculuğunuzda bu sorular ve yanıtları size ilk adımı atarken güven verecektir. Unutmayın, her büyük proje küçük bir merakla başlar.
Yeni yazılarda görüşünceye dek, “öğrenmeye devam edin.”
Paylaşımlarımı WhatsApp kanalından da takip edebilirsiniz.
Yorumunuzu Ekleyebilirsiniz