Web / Bilgisayar / Cep Telefonu

Bat Dosyası Ne İşe Yarar? Nasıl Oluşturulur?

Bat Dosyası Nedir?

Bilgisayarınızda .bat uzantılı bir Windows toplu işlem dosyası oluşturmayı ve bu dosyayla istediğiniz programı çalıştırmayı bu yazıdan hemen öğrenebilirsiniz.

Bat dosyası nedir? Bat dosyası ne işe yarar? Bat dosyası nasıl oluşturulur? Bunlar gibi sorularınız varsa, bu yazıda aradığınız yanıtları bulacak, ayrıca örnekler üzerinden bat dosyası oluşturmanın adımlarını hemen öğrenebileceksiniz.

Bat Dosyası Nedir?

Bat (batch) dosyası diye işaret edilen dosyalar, bilgisayarınızda .bat uzantısı ile biten dosyalardır. Bat uzantılı dosyalar, Windows’un toplu işlem dosyalarıdır. Başlangıçta DOS işletim sistemlerinden beri kullanılan ve kullanılmaya devam edilen script türünde dosyalardır.

Bat dosyaları exe uzantılı dosyalara benzer şekilde çalışırlar. Genellikle bilgisayar programcılarının gelişmiş fonksiyonlar için kullandığı bir dosya türü olmakla birlikte, hemen her bilgisayar kullanıcısı tarafından oluşturulup kullanılabilirler.

Bat Dosyaları Ne İşe Yarar?

Bat dosyasının amacı, oluşturacağınız komutları tek tıklamayla bilgisayarınıza yaptırmaktır. Bilgisayarınızda yapılması gereken bir ya da bir dizi işlemi başka hiç bir işleme gerek olmadan ardı ardına yapılmasını sağlarlar.

Windows komut isteminde kullanabilen tüm komutları BAT dosyaları ile kullanmak mümkündür. Bat dosyaları, küçük bir exe dosyası gibi işlev görürler. Örneğin, bir exe dosyası hazırlar gibi bat dosyası içerisine komutları sıralayabilir ve tek tıklamayla bu komutları çalıştırabiliriz.

Bat Dosyası Nasıl Oluşturulur?

İstediğiniz bir .bat dosyasını 3 kolay adımda oluşturabilirsiniz:

  1. Yeni bir metin belgesi oluşturun
  2. Belge içerisine istediğiniz Windows komutlarını yazın
  3. Dosya adı sonuna .bat uzantısını ekleyerek kaydedin

İsterseniz hemen küçük bir bat dosyası oluşturalım.

Örnek olarak, bir tıkla Photoshop programını çalıştırmak istediğinizi varsayalım ve bunun için bir bat dosyası hazırlayalım. Bunun için aşağıdaki adımları sırasıyla uygulayın.

1.adım:

Masaüstüne sağ tıklayarak açılan menüden Yeni -> Metin Belgesi’ni seçerek yeni bir dosya oluşturun.

2. adım:

Açılacak boş metin belgesi içerisine şu komutları yazın (aşağıdaki kodları kopyalayıp yapıştırabilirsiniz):

Start Photoshop.exe

Buradaki Start bildiğimiz “başlat”, yani çalıştırma komutudur. Bu komutla birlikte çalıştıracağınız programın .exe dosyasının ismini yazmalısınız. Örneğimizde, .bat dosyamızın Photoshop programını çalıştırmasını istiyoruz ve bunun işin start komutunun ardından programı çalıştıran .exe dosyasının adını yazdık: Photoshop.exe

3. adım:

Menüden Dosya -> Farklı Kaydet‘i seçerek istediğiniz herhangi bir dosya ismi yazdıktan sonra dosya isminin sonuna .bat uzantısını ekleyin. Kayıt türünde Tüm Dosyalar‘ı seçin. Örnek dosya adımız ornek.bat olsun.

Bat Dosyası Nasıl Kullanılır?

Yukarıdaki 3 kolay adımı izlediyseniz artık bilgisayarınızda bat uzantılı bir Windows toplu işlem dosyası oluşturmuş oldunuz. Örnek olarak masaüstünde oluşturduğunuz bu bat uzantılı dosyaya (ornek.bat) çift tıkladığınızda kaydettiğiniz komut doğrultusunda Photoshop programının çalıştığını göreceksiniz.

Bu örnekle işin mantığını kavradıysanız, yeni .bat dosyaları geliştirebilir, istediğiniz amaçla kullanabilirsiniz.

Bat dosyalarının kullanımı bununla sınırlı değil. Bunun ötesinde isterseniz, oluşturacağınız yeni bat dosyaları ile istediğiniz programların bilgisayarınızı açtığınızda otomatik çalışmasını da sağlayabilirsiniz. Şimdi bunu görelim.

Bilgisayarınızı Açtığınızda Bir Programı Bat Dosyası ile Otomatik Çalıştırmak

Bilgisayarınızı açtığınızda bir programın otomatik çalıştırmasını istediğinizi varsayalım ve bunun için bir bat dosyası kullanalım.

Açılışta çalıştırmak istediğiniz program yine Photoshop olsun. Yani, bilgisayarınızı açtığınızda sizin her hangi başka bir işlem yapmanıza gerek kalmadan, Photoshop programı da otomatik olarak hemen açılsın istiyorsunuz.

Bunun için yapmamız gereken tek şey, yukarıdaki adımlarla oluşturduğumuz .bat dosyasını Windows Başlangıç Programlarının içine atmaktır. Böylece bilgisayarınız her açılışta bu .bat dosyasını, dolayısıyla içerisine kaydettiğiniz komutları algılayacak ve programı çalıştıracaktır.

Farklı Örnek .bat Dosyası Komutları

Bilgisayarınızda herhangi bir komut dosyasını sürekli çalıştırıyorsanız, masaüstünde bu dosya için bir .bat dosyası oluşturabilir ve bu dosyayı kullanabilirsiniz.

Örnek 1:

Eğer çalıştırmak istediğiniz dosya masaüstünde değil de örneğin Müzik klasörünüzdeki “my song.mp3” isimli parça ise, bunun için yukarıdaki adımlarla oluşturacağınız bat dosyası içerisine gereken komutu yazmalısınız. Çalıştırmak istediğiniz dosyanıza sağ tıklayarak Özellikler penceresinden Konum bilgisini kopyalayabilirsiniz . Örneğimizde dosya konumunun C:\Music\ olduğunu varsayalım. Eğer dosya adında boşluklar varsa, dosya adını “tırnak içerisine” almanız gerekir. Bu durumda yazılacak komutlar:

Start C:\Music\"my song.mp3"

Örnek 2:

Bilgisayarınız her açtığınızda açmak istediğiniz bir web sayfası da olabilir. Bu durumda yazmanız gereken komut web sayfası adresini içermelidir.

Otomatik açılmasını istediğiniz sitenin www.bakikaracay.com olduğunu varsayalım; bu durumda komut aşağıdaki gibi olacaktır.

Start www.bakikaracay.com

Bilgisayarınızda .bat dosyaları kullanmak, size zaman kazandıracağı gibi, istediğiniz bir işe doğrudan ve hemen odaklanmanıza da yardımcı olur.

İyi çalışmalar.

Yeniden görüşünceye dek, “öğrenmeye devam edin”!

Web / Bilgisayar konulu diğer yazıları görmek için buraya tıklayın.

Bu bilgileri sosyal medya çevrenizle paylaşmak isterseniz, aşağıdaki renkli ikonları kullanabilirsiniz.

Yazar Hakkında

Baki Karaçay (MPA)

iO Akademi'de Eğitmen, Danışman. 25 yılı aşkın süre profesyonel deneyim sahibi Kamu Yönetimi Uzmanı (YL) ve Mühendis / Antalya Valiliği AB Projeleri Koordinatörü (2009-2020). Avrupa Birliği Projeleri kitabının yazarı ve Proje Döngüsü Yönetimi Eğitmeni. Sosyal Psikoloji meraklısı. Fotoğraf gönüllüsü. Webmaster. Bağlama sanatçısı. Kayakçı, doğa yürüyüşçüsü.

Yorumunuzu Ekleyebilirsiniz